Działalność zagraniczna

Rynek litewski

Według Banku Litwy składka przypisana brutto na rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniosła w 2018 roku 630 mln euro, co oznacza wzrost o 12,2% w porównaniu do roku poprzedniego.

Dynamika rynku została w dużej mierze wygenerowana przez ubezpieczenia komunikacyjne (stanowiące 63,3% rynku). Sprzedaż ubezpieczeń OC wzrosła o 15,7%, a rynek ubezpieczeń AC wzrósł o 12,0%, przede wszystkim w efekcie rosnącej sprzedaży nowych aut.

W sektorze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych w 2018 roku działało 12 spółek (w tym 8 oddziałów towarzystw ubezpieczeń zarejestrowanych w innych państwach członkowskich UE).

Największym zakładem ubezpieczeń na Litwie pod względem łącznej składki przypisanej brutto z tytułu ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych pozostaje Lietuvos Draudimas. Udział spółki w rynku na koniec 2018 roku wynosił 30,5%. Uwzględniając ostatnie transakcje nabycia, łączny udział czterech największych zakładów w rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych stanowił 84,1%.

Składka brutto zgromadzona przez litewskie zakłady ubezpieczeń na życie wyniosła 248 mln euro na koniec 2018 roku, co oznacza wzrost o 7,3% w porównaniu do ubiegłego roku. Składka przypisana brutto wzrosła ze względu na stały, stabilny wzrost składki regularnej (8,9%), podczas gdy rynek składki jednorazowej odnotował spadek o 9,4%. Dynamika rozwoju rynku składek jednorazowych hamowana jest przez ograniczanie ulgi podatkowej. Od początku 2017 roku ulgę podatkową obniżono do 2 tys. euro, natomiast od stycznia 2019 roku limit ulg podatkowych ponownie spada – do 1,5 tys. euro rocznie.

W strukturze ubezpieczeń na życie dominowały ubezpieczenia z funduszem inwestycyjnym, stanowiące 60,9% wartości portfela. Tradycyjne ubezpieczenia na życie stanowiły 17,4% przypisu składki.

W sektorze ubezpieczeń na życie na koniec 2018 roku działało 8 spółek. Litewski rynek ubezpieczeń na życie charakteryzuje się wysoką koncentracją. Udział czterech największych zakładów ubezpieczeń na życie w łącznej składce przypisanej brutto wynosił 76,6%.

Rynek łotewski

Łotewski rynek ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych odnotował składkę przypisaną brutto w wysokości 280 mln euro po 3 kwartałach 2018 roku. To o 43 mln euro (tj. 18,3%) więcej niż w tym samym okresie poprzedniego roku.

Największy udział w rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych mierzony składką przypisaną brutto miały ubezpieczenia komunikacyjne, których pozycję wzmocnił dodatkowo wzrost cen na rynku. Ubezpieczenia komunikacyjne OC stanowiły 28,2% rynku, a AC 23,5%. Znaczącą pozycję w strukturze produktowej posiadają także ubezpieczenia zdrowotne (18,8% udziału w rynku) oraz majątkowe (16,4% udziału w rynku).

W 2018 roku na łotewskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych funkcjonowało 10 towarzystw ubezpieczeń, 68,6% rynku było w posiadaniu 4 największych ubezpieczycieli.

Rynek estoński

W 2018 roku zakłady ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych prowadzące działalność w Estonii odnotowały wzrost składki przypisanej brutto o 35,9% wobec 11,1% w 2017 roku². Łącznie składka przypisana brutto wyniosła 457 mln euro, z czego 122 mln euro, tj. 26,8% zgromadziły oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w Estonii.

W strukturze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych w 2018 roku dominowały ubezpieczenia komunikacyjne, które stanowiły 58,1%, w tym ubezpieczenia AC komunikacyjne stanowiące 34,6%. W ubezpieczeniach majątkowych zgromadzono 28,5% składki przypisanej brutto na rynku.

W sektorze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych na koniec 2018 roku działało 13 spółek (w tym 4 oddziały zagranicznych towarzystw ubezpieczeń), z których 4 największe zakłady ubezpieczeń posiadały 68,7% udziału w rynku.

Działalność spółek PZU w krajach bałtyckich

Od listopada 2014 roku Grupa PZU działa na litewskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych poprzez Lietuvos Draudimas, który od maja 2015 roku jest właścicielem oddziału PZU Estonia.

Lietuvos Draudimas jest liderem ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych na Litwie z udziałem rynkowym na poziomie 30,5% po 12 miesiącach 2018 roku. W 2018 roku odnotował wzrost składki przypisanej brutto o 10,9% w porównaniu do roku poprzedniego osiągając poziom 193 mln euro. Największy wzrost odnotowano w ubezpieczeniach komunikacyjnych (12,1% r/r).

Działalność w zakresie ubezpieczeń na życie prowadzona jest na Litwie przez UAB PZU Lietuva Gyvybës Draudimas – „PZU Litwa Życie”. Zebrana składka przypisana wyniosła 15 mln euro, co oznacza wzrost o 12,3% w porównaniu do roku ubiegłego. Największy wzrost sprzedaży odnotowano w ubezpieczeniach na życie i dożycie, które wzrosły o 11,9% w porównaniu z 2017 rokiem. Udział PZU Litwa Życie w rynku ubezpieczeń na życie na koniec 2018 roku wyniósł 6,2% (w porównaniu z 5,9% w analogicznym okresie 2017 roku).

Na Łotwie Grupa PZU prowadzi działalność poprzez AAS Balta, który wszedł w skład Grupy w czerwcu 2014 roku, a następnie (w maju 2015 roku) przejął oddział PZU Litwa funkcjonujący na łotewskim rynku od 2012 roku. Łączny udział w rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych osiągnął na koniec III kwartału 2018 roku poziom 27,8% a przypis składki brutto wyniósł 79 mln euro (105 mln euro na koniec 2018 roku).

Od maja 2015 roku jednostka prowadząca działalność w Estonii jest oddziałem Lietuvos Draudimas i powstała z połączenia dwóch podmiotów - oddziału litewskiej spółki PZU, który został zarejestrowany w 2012 roku oraz nabytego w 2014 roku estońskiego oddziału, który prowadził swoją działalność pod marką Codan. Udział w estońskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniósł 16,0% w 2018 roku. Zgromadzona składka przypisana brutto wyniosła 73 mln euro³.

Rynek ukraiński

Ukraiński rynek ubezpieczeniowy po 3 kwartałach 2018 roku odnotował wzrost składki przypisanej brutto o 11,1%, osiągając poziom 35 mld hrywien. Składka zgromadzona z tytułu ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniosła 32 mld hrywien, co oznacza wzrost o 9,4% w porównaniu do analogicznego okresu 2017 roku. Ubezpieczenia komunikacyjne (29,3% udziału w rynku) odnotowały wzrost przypisu składki o 21,9%, w tym w ubezpieczeniach Zielona Karta zarejestrowano wzrost o 19,6%. Zakłady ubezpieczeń na życie w analogicznym okresie zebrały składkę przypisaną brutto w wysokości 3 mld hrywien co oznacza wzrost o 35,6% w porównaniu do trzech kwartałów 2017 roku.

Ukraiński rynek ubezpieczeniowy jest rozdrobniony – na koniec września 2018 roku działało na nim 285 zakładów ubezpieczeń (z czego 31 oferowało ubezpieczenia na życie). Niezależnie od wciąż olbrzymiej liczby firm, 100 największych zakładów ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych generowało 98% składki przypisanej brutto, w przypadku 20 największych zakładów ubezpieczeń na życie było to niemalże 100% przypisu.

Na rynku ukraińskim Grupa PZU prowadzi działalność ubezpieczeniową poprzez dwie spółki: PrJSC IC PZU Ukraine (w zakresie ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych) – „PZU Ukraina” oraz PrJSC IC PZU Ukraine Life (ubezpieczenia na życie) – „PZU Ukraina Życie”. Ponadto spółka LLC SOS Services Ukraine pełni funkcje w zakresie assistance.

W 2018 roku składka przypisana brutto zebrana przez PZU Ukraina wyniosła 1 517 mln hrywien, tj. była o 17,8% wyższa niż w roku poprzednim. Wzrost ten wynikał zarówno ze zwiększenia składki uzyskanej za pośrednictwem podmiotów zewnętrznych (banków i agencji turystycznych) jak i poprzez własne kanały dystrybucji. Składka przypisana brutto zebrana przez PZU Ukraina Życie w 2018 roku wyniosła 413 mln hrywien i była wyższa o 37,8% w porównaniu do 2017 roku. Wzrost ten osiągnięto głównie w kanale bancassurance i brokerskim, w szczególności dzięki sprzedaży ubezpieczeń na życie i dożycie.

W ciągu trzech kwartałów 2018 roku PZU Ukraina pozyskał 3,4% (wzrost o 0,1 p.p. w stosunku do trzech kwartałów 2017 roku) składki przypisanej brutto ukraińskiego sektora ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych, z kolei na rynku ubezpieczeń na życie PZU Ukraina Życie zanotował 11,0% udziału w rynku (wzrost o 0,6 p.p. w stosunku do ubiegłego roku), co każdej ze spółek dało piąte⁴ miejsce na rynku.

Czynniki, w tym zagrożenia i ryzyka, które mogą mieć wpływ na działalność ubezpieczeniową w obszarze spółek zagranicznych w 2019 roku

• potencjalne wyhamowanie wzrostu gospodarczego w krajach bałtyckich;
• wznowienie presji cenowej w ubezpieczeniach komunikacyjnych w związku z poprawą rentowności portfela w ostatnich latach (kraje bałtyckie);
• orzecznictwo sądów w zakresie wysokości wypłat zadośćuczynień pieniężnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na rzecz najbliższych członków rodziny zmarłego za doznaną krzywdę (zmiany legislacyjne wprowadzone na Litwie);
• odraczanie decyzji o uwolnieniu stawek w ubezpieczeniach komunikacyjnych OC na Ukrainie.

² Od 1 stycznia 2018 roku IF P&C Insurance AC (lider na estońskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych) rozpoczął raportowanie w oparciu o całkowitą GWP, zmieniając dotychczasowe podejście oparte na ratach i tym samym znacząco zakłócając dane rynkowe. Pozostali uczestnicy rynku identyczne podejście do raportowania zastosowali jednorazowo w grudniu 2018 roku.
³ Od 1 stycznia 2018 roku IF P&C Insurance AC (lider na estońskim rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych) rozpoczął raportowanie w oparciu o całkowitą GWP, zmieniając dotychczasowe podejście oparte na ratach i tym samym znacząco zakłócając dane rynkowe. Pozostali uczestnicy rynku identyczne podejście do raportowania zastosowali jednorazowo w grudniu 2018 roku.
⁴ Insurance TOP, Ukraiński kwartalnik ubezpieczeniowy, #4(64)2018